Il-Qattus ta' Schrödinger

Kif it-teorija tal-relattività ta' Einstein, il-prin¿ipju tal-inkertezza ta' Heisenberg,
l-equazzjoni tal-onda ta' Schrödinger hija affä¿janti g¿all-mö¿i ta' ¿sieb u g¿allfazzjonati
tal-fisika g¿al ¿mien twil. Meta l-fisika tikseb aktar ¿sara u ¿afna, aktar
mistoqsijiet qed i¿u lejn is-superfi¿jalità. Id-dinja tan-nieq, l-antimaterja, l-univers
paralelu, l-inkavallament kwantiku u ¿afna örajn huma fisika komplikata g¿allbniedem
komuni. Imma il-fisika u l-poe¿ija, kif tnejn huma espressjoni interna u
ddaqshekk profonda, spjegazzjoni tal-¿ajja.
Il-fisika u l-poe¿ija huma komplementari ma' xulxin. L-ebda w¿ud mill-fisika ma tista'
espjega kollox dwar in-natura, il-verità u r-reatà, u l-ebda poe¿ija ma tista' deskrivi
n-natura, il-verità u r-reatà permezz tal-emozzjonijiet tag¿na. Minn meta bdiet il-poe¿ija
moderna, ftit ¿ientisti u studenti tal-fisika qeg¿din jiktbu poe¿ija biex jimmlie¿u iddinja
tal-letteratura. Meta ¿ie assegnat il-Prémju Nobel g¿all-fisika g¿all-2022 lil fisiki
g¿al e¿perimenti dwar il-fisika kwantika, g¿älitni biex nag¿mel fju¿joni bejn il-fisika u
l-poe¿ija u niktib dan il-ktieb "Il-G¿äeb ta' Schrödinger".
Il-¿rug f'surpriza tan-nisa li g¿amlet mill-pjaneta din ukoll g¿addejtni g¿all-g¿oljiet
emozzjonali u m¿arr¿ani biex ni¿¿arrab f'poe¿ija. Nispera li, f'g¿axar, il-fisika se
issib l-ekwazzjoni tal-Mulej u l-verità fundamentali g¿aliex u kif ¿ie ssib il-¿enituri talunivers,
x'hu l-g¿an tal-esistenza tal-univers tag¿na, u tal-¿ajjiet tag¿na. Ji¿ifieri, jekk
l-univers baqa' jew ¿ie minn xejn, jekk kien hemm Big Bang jew le, u l-verità tieg¿u
jew il-illusion tieg¿u fid-dominju tal-¿in, kull verità se tag¿mel id-dehra, imma jista'
ma nipprova x'intillfni fid-dominju tal-¿in. Dan il-ktieb ta' poe¿ija ¿ie kompost biex
esplica n-natura u l-fisika b'mod sempli¿i permezz ta' mod poe¿iju g¿al kull wie¿ed,
g¿ax l-mä¿oranza ta' nies jg¿idu li jew il-fisika jew il-poe¿ija mhix tazza ta' te.
Meta l-fisika tibda täraq, il-poe¿ija tista' tg¿id b'mod tag¿ha dwar in-natura u r-reatà.
Dan il-ktieb huwa wkoll tentattiv g¿al fju¿joni bejn il-fisika u l-poe¿ija jew fju¿joni bejn
il-poe¿ija u l-fisika.